Alt Islatma (Enürezis)
Enürezis / alt ıslatma dünya çapında milyonlarca çocuğun yaşadığı bir sağlık sorunudur.
Tuvalet eğitimini tamamlayan çocuk gece uykusunda ve/veya gündüz uyanık olduğu saatlerde idrarını altına kaçırması durumudur.
Enürezis olarak ta bilenen alt ıslatma ikiye ayrılır.
Çocuğun bilinci yerinde değilken, gece uykuda, altını ıslatması ve uyanık olduğu saatlerde gündüz altını ıslatması şeklindedir. Çocuğa tuvalet eğitimi verildiği halde, çocuğun idrar kontrolünü hiç kazanamamış olması bazı fizyolojik nedenleri akla getirirken, idrarını kontrol etmeyi öğrendikten sonra yeniden altını ıslatmaya başlaması bazı emosyonel (duygusal) zorlanmaları akla getirir.
Altını ıslatan çocuklara genel olarak 5 yaşından sonra tedavi için girişimlerde bulunulması önerilir. Bu girişimlerin başında çocuğun kendisinin ya da ailesinin gece uyanmasına dönük programlar gelmektedir. Önce çocukların kendiliğinden uyanması denenir, bu mümkün olmuyorsa ailenin çocuğu gece uyandırıp tuvalete gitmesini sağlayan program uygulanır. Daha önce başarılı olduğu gösterilmiş 6 günlük bir programın ayrıntıları aşağıdaki gibidir;
- İlk gece çocuk gece 1'e kadar her saat başı uyandırılır. Çocukla konuşularak ve yürütülerek uyandığından emin olunur. Altı kuruysa övücü sözler söylenir ve "Tuvalete girme ihtiyacın var mı yoksa bir sonraki saati mi bekleyeceksin" sorusu sorulur. Çocuk tuvalete gitmek isterse tek başına tuvalete yürümesi istenir. Eğer çocuk altını ıslatmışsa pijama ve iç çamaşırlarını kendisinin değiştirmesi teşvik edilir. Gece 1'de uyandırıldığında kuru olsa bile idrarını yapmaya çalışması söylenir.
- Daha sonraki beş gece çocuk bir kez uyandırılır. İlk gece uyuduktan 3 saat sonra, ikinci gece 2.5 saat sonra ve böyle süre azaltılarak beşinci gece uyuduktan 1 saat sonra uyandırılır. Son gece bundan sonra kendisinin uyanması söylenir.
- Bu programdan sonra altını ıslatma yinelerse (3 gün üst üste altını ıslatırsa) yeniden 6 gecelik uyandırma programı yinelenir.
Ailelere Öneriler
- Tuvalete ulaşmak kolaylaştırılmalıdır.
- Gece kalkıp tuvalete gitme bir hedef olarak kesinleştirilmelidir.
- Çocuğun kuru kalma sorumluluğunu üstüne almasına yardım edilmelidir.
- Yatmadan önceki 2 saat boyunca fazla sıvı alımından kaçınılmalı (çay, kola, karpuz) Sıvı kısıtlaması konusunda sorumluluk çocuğa verilmelidir, konunun yeni bir inatlaşma odağı haline gelmesi engellenmelidir.
- Kafein içeren içecekler kesinlikle verilmemelidir.
- Yatağa girmeden tuvalete gidilmelidir.
- Gece kuru kalması için bez bağlanmamalıdır. (Gece kalkma motivasyonlarını olumsuz etkiler)
- Sabah temizliğine çocuğun katılımı sağlanmalıdır.
- Çocukların hangi günler kuru kaldıkları bir kart üzerine işlenmelidir.
- Çocukların benlik saygıları desteklenmelidir.
- Haftalık kontrollerde kuru gün çoksa çocuk ödüllendirilir. (İstediği bir oyun yada ebevenyle yapmak istediği bir aktivite.)
Duygusal ödüller (kucaklama, başını okşama, sarılma…) - Fizik aktivitesi düzenlenmeli, uzun süreli televizyon izleme, bilgisayar oyunları oynama gibi uzun süreli oturur konumda kalması engellenmelidir.
Alt Islatma Problemine Neden Faktörler
- Genetik nedenler
- Uyku bozuklukları
- Fiziksel nedenler (Kas kontrolü)
- Travmalar
- Ölüm, yas ve kayıp
- Akran zorbalığı
- Kardeş kıskançlığı
- Yeni bir ev veya okul / uyum güçlüğü
- Korku ve kaygılar
- Boşanma
- Aşırı sevgi ve hoşgörülü aile tutumunun çocukta bebeksi kalma isteği oluşturması
Alt Islatma | Pedagog | Psikolog randevuları için hızlı yanıtı kullanabilirsiniz.
